آثار اقتصادی- اجتماعی و محیط زیستی سکونتگاههای مشمول جابه جایی ناشی از ایجاد سدها (مطالعه موردی سد گتوند علیا، رودخانه کارون)

Authors

علیرضا رحمتی٭

دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات اصغر نظریان

استاد گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

abstract

در 50 سال اخیر ایجاد سدها، بسیاری از رودخانه ها را حتی در مقیاس جهانی در معرض انحراف و تغییر شکل قرار داده است و در همین ارتباط، در سطح کشورهای جهان، حدود 40 تا80 میلیون نفر به واسطه احداث مخازن سدها از محل زندگی خود جابه جا و به محل های دیگر انتقال یافته اند و این موضوع پیامدهای وسیع اجتماعی، اقتصادی،فرهنگی و محیط زیستی زیادی را در پی داشته است.ایران نیز به دلیل ایجاد سدهای بزرگ از این گونه تبعات مستثنی نبوده و در اکثر سدهایی که در ایران ایجاد شده، یا در دست ایجاد است با جابه جایی و اسکان مجدد سکونتگاههای پشت مخزن سد و تبعات اجتماعی- اقتصادی آن مواجه بوده است. تحقیق حاضر این مسائل را با مطالعه سد گتوند علیا بر روی رودخانه کارون مورد آزمون قرار داده است. در این ارتباط ویژگی های جغرافیای،اقتصادی و اجتماعی سکونتگاههایی که در پشت مخزن سد گتوند علیا قرار داشتند،با استفاده از روشهای آماری تجزیه و تحلیل شده و برای تعیین راهبردهای اسکان مجدد با استفاده از مدل سوآت تمایلات و گرایش های کمی و کیفی افراد و خانوارهای ساکن مورد بررسی قرار گرفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آثار اقتصادی- اجتماعی و محیط زیستی سکونتگاههای مشمول جابه‌جایی ناشی از ایجاد سدها (مطالعه موردی سد گتوند علیا، رودخانه کارون)

در 50 سال اخیر ایجاد سدها، بسیاری از رودخانه‌ها را حتی در مقیاس جهانی در معرض انحراف و تغییر شکل قرار داده است و در همین ارتباط، در سطح کشورهای جهان، حدود 40 تا80 میلیون نفر به واسطه احداث مخازن سدها از محل زندگی خود جابه‌جا و به محل‌های دیگر انتقال یافته‌اند و این موضوع پیامدهای وسیع اجتماعی، اقتصادی،فرهنگی و محیط‌زیستی زیادی را در پی داشته است.ایران نیز به‌دلیل ایجاد سدهای بزرگ از این‌گونه تب...

full text

تغییرات ژئومورفولوژیکی سازند گچساران ناشی از آبگیری سد گتوند علیا، با استفاده ازتکنیک تداخل‌سنجی تفاضلی رادار

چکیده تصاویر ماهواره‌ای به علت دید وسیعی که از یک منطقه ایجاد می‌کنند و همچنین به دلیل پوشش تکراری منظم، به عنوان یکی از ابزارهای مهم مدیریت منابع زمینی قلمداد می‌شوند. با استفاده از فن­آوری سنجش از دور، خصوصاً تداخل سنجی راداری (InSAR) می­توان حرکات و تغییرات ناشی از پدیده­هایی مانند زمین­لرزه، آتشفشان، یخچال­ها، زمین­لغزش و دیاپیرهای نمکی و دیگر پدید­های نامنظم را مطالعه نمود. در این پژوهش از...

full text

تحلیل عددی اثرات ناشی از انفجار تک‌چال در تودۀ گلسنگی سد گتوند علیا

نحوۀ تشکیل و انتشار ترک‌ها از عامل‌‌های مؤثر در کنترل آسیب‌های ناشی از انفجار، به‌خصوص در عملیات انفجار کنترل شده هستند. به‌منظور پیش‌بینی و کنترل ترک‌های ناشی از انفجار، نتایج آزمایش میدانی تک‌چال انفجاری در تودۀ گلسنگی منطقۀ سد گتوند علیا ثبت و با روش‌های تجربی برآورد زون‌های اطراف چال انفجاری مقایسه شده است. در این آزمایش چال انفجار به قطر 76 میلی‌متر و عمق 2 متر در تودۀ گلسنگی حفاری و با یک...

full text

ارزیابی اثرات زیست محیطی سد و نیروگاه آبی گتوند علیا

ارزیابی اثرات زیست محیطی سد و نیروگاه آبی گتوند علیا

full text

آثار و پیآمدهای اجتماعی و فرهنگی مدیریت آزادسازی مخازن سدها (نمونه موردی: سد آزاد)

سدهای مخزنی زمینه جابجایی بیش از 80 میلیون نفر از محل زندگی خود شده است. مطابق نتایج بررسی حاضر، در ایران نیز بیش از 2 میلیون نفر جمعیت تحت تأثیر احداث سدها قرار گرفته‌اند. هدف این پژوهش بررسی آثار و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی تحت تأثیر مدیریت آزادسازی مخازن سدها، نقد این سیاست‌ها و شناسایی عوامل علی، زمینه‌ای، مداخله گر، راهبردی و پیامدهای آن بوده است. روش پژوهش کیفی و از تکنیک نظریه زمینه‌ای ا...

full text

تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر مورفولوژی رودخانه کارون (مطالعه موردی: محدوده سد گتوند تا تنگ عقیلی شوشتر)

تغییرات مورفولوژیکی رودخانه کارون در جلگه آبرفتی خوزستان با توجه به عوامل زمین­ساختی، تکتونیکی، هیدرولوژیکی و انسانی در طول زمان رخ داده است.  هدف از این مقاله بررسی تغییرات کاربری اراضی و تاثیر این تغییرات برروی مورفولوژی رودخانه کارون است. بدین منظور مسیر رودخانه و کاربری­های موجود در منطقه  با استفاده از چهار سری تصویر ماهواره­ایی لندست tm و etm سال­های 1989و2002و2005و2010 و با کمک تکنیک­های...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های محیط زیست

جلد ۱، شماره ۲، صفحات ۵۳-۶۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023